PHL eagle sa Mati giluwas

MATI CITY –  Usa ka dako kaayong agila nga susama gayud sa hulagway sa Philippine Eagle, usa ka endangered species,  ang nadakpan sa Sitio Mahayahay, sakop sa Brgy. Calapagan, sa lungsod sa Lupon, Davao Oriental niadtong Mayo 5 sa  hapon.

Giadto-an mismo sa TCTV, DXHM, ug DXDV News ang lugar kung diin gipahiluna ang agila human kini nadakpan. Sa paghidangat sa newsteam, nabutang na ang agila sa usa ka gamay nga hawla.

Sa dugang pakigsusi nga gihimo, nasayran nga usa ka Hesus Koros ang nakadakop sa agila.  Gisaysay pa sa anak ni Koros nga kilom kilom na niadtong tungura sa dihang nadakpan ang agila. Gidat-ogan nila ang agila ug gitabunan ang baba ni-ini.

Gidugang pa pagsaysay ni Koros ug sa uban pang mga residente nga makatulo nga higayon na nila nakita nga naglupad-lupad ang agila sa ilahang lugar, sa pagtuo nga nangita kini og pagkaon alang kaniya ug sa iyahang anak.

Nasayran nga una siya nadakpan, gikaon sa agila ang mga itoy sa usa ka residente, samtang manok usab ang gipakaon ni-ini sa dihang nadakpan ug gisulod na sa hawla.

Human nasayran nga nadakpan ang agila, gimando usab dayon ni Fr.Carmelito “Lito” Salisad, ang kura paroko sa Sto. Rosario Parish sa Calapagan, nga dalahon kini sa luna nga sakop sa Diocese of Mati ug didto ipahimutang ang agila sa mas dako nga hawla.

Gipasabot pa ni Fr. Lito nga wala usab mapasipad-i ang agila; na-una ini, ginapahinumduman sa pari ang iyang mga parokyano nga dili gayod hilabtan ang agila tungod kay “endangered species” na kini ug protektado ubos sa balaod, gani kinsa kadtong mopatay niini silotan usab ubos sa balaod.

Gidugang pa ni Salisad nga gipahibalo na usab niya ang Prov’l Environment and Natural Resources Office, kon PENRO may kalabutan sa nadakpan nga agila. Nagpahayag usab og pasalamat ang PENRO sa gihimong pag-atiman sa agila, dungan sa pagkanayon nga mamahimo kini nga magpabilin ug atimanon sa diocese, kung buot usab sa diocese.

Busa sa Mayo 7 sa hapon, gidala  kini ngadto sa Clergy House Compound, Madang, siyudad sa Mati, ug gitugyan ngadto sa piniyalan ni Bishop Patricio Alo, sa pag-coordinar usab ni Sr. Melvin Manligoy, CSJ, ang diocesan oeconomus.

Sa paglabay sa laing adlaw, namatikdan ang pagkaluya sa maong langgam sulod sa hawla nga murag naglisud ang mga tiil niini sa pagsuportar sa iyang lawas, busa gi-contact ang opisina sa Philippine Eagle Foundation (PEF) sa Davao City.

Sa Mayo 9 mga alas 3:30 sa hapon sa dihang nahidangat ang grupo sa PEF sa Clergy Compound ug gisud-ong dayon ang sitwasyon sa agila.

Sa gihimong pagsusi sa grupo og assessment, nasayran nga aduna’y samad ang agila sa iyahang wala nga pako ug daw nagaluya na, busa kinahanglan nga madala kini sa tambalanan alang sa mga hayop sa Malagos, Calinan, Davao city, sa PH Eagle sanctuary, ug i-subject kini sa x-ray ug ubang kinahanglanong panambal, ug kung mamaayo na kini, posible nga ibalik sa kalasangan kung asa siya nakaplagan.

Gikuha-an na usab og pamahayag sa Phil Eagle Foundation si Fr. Lito Salisad kalabot sa detalye sa pagdakop sa agila, ug unya pormal nga gi-endorsar o gi-turn over sa Diocese sa Mati ngadto sa PEF ang agila nga nakuha sa Sitio Mahayahay, Brgy. Calapagan,Lupon, Davao Oriental.

Sa pag-andam sa agila alang sa pagbiyahe padulong sa Davao City, gitabunan ang ulo og maskara nga daw humok nga helmet nga gihaom alang sa iyang species, ug giputos kini ug sapot nga bandahe aron matud pa, malikayan nga ma-injure pa kini, hilabi na sa pag-biyahe unya.

Mismong sila si Bishop Alo, Sr. Melvin ug Sr. Marietta, OND ang nanguna sa pag-turn over sa agila ngadto sa Foundation sa pagpanguna ni Mr. Giovanni Tampos.