Unsaon na lang?

Dear Ate Emz,

Ulitawo pa ako pagka karon sa akong edad nga 30 anyos. Duna koy usa ka igsoon, babaye apan minyo na siya. Mao nga ako na karon ang nahibilin sa pag-alalay kauban akong mga ginikanan sa panimalay.

Duna akoy trabaho sa usa ka company ug usa ako ka mikaniko. Thankful na kung huna-hunaon kaysa uban nga naglisud ug pangitag kapanguhaan. Naglisud sab ako kung unsaon pag-budget sa akong abot kay dili man gud ingon ana ka dako ang akong kita. Buot huna-hunaon nga ako ulitawo pa unsa na lang kung duna na akoy kaugalingong pamilya. Nakahuna-huna ako sa pagabroad aron dungag kita. Samot na kay nagamahal ang palalitun. Malooy ako sa akong mga ginikanan kay unta naka hatag na ako kanila silbi balos sa ilang pag-amuma kanako.

Hinoon makalahutay pa man apan dili pa gayud igo nga maka ingon ako ug komportable na. Kinahanglan pa gihapun mu alalay ang akong mga ginikanan sa pagpaninda aron dunay extra nga kita.

Unsaon na lang inig dunay problema labaw na sa pinansyal lisud kung walay tinigum. Dili ikalimud nga pangandaman ang mga balatian. Maayo kung dunay pang pa ospital ug uban pang mga praktikal nga angay pangandaman.

Maningkamot ako nga makahatag sa tanang kinahanglanun sa panimalay labaw na sa akong mga ginikanan samtang may higayon pa.

Nagpapasalamat,
Ramil

* * * * * *

Dear Ramil,

Praise and thank God naa kay trabaho bisan pa gamay ra kaayo ang imong income. Better than none at all. Blessed ang parents nga naay anak sama nimo nga nagpakabana gyud sa ilang kahimtang. Surely, i-bless sab ka sa atong Ginoo sa imong paghigugma kanila.

Dili lang ikaw ug ang imong pamilya ang naglisud gyud aning mga panahon sa pandemia. Daghan sab ang mga walay kapangitaan nga masustener ang panginahanglanon sa pamilya. Sa imong kabahin dili gyud malikayan nga mag-isip kung unsa pa ang laing mabuhat aron makatabang additional income. Masabtan nato ang imong kabalaka kung unsaon na lang kung naay magkasakit…wala gyud makuot alang sa mga hospital bills ug tambal. Busa, ang usa ka posibleng pamaagi mao ang pagtrabaho sa gawas sa nasud.

Hinuon ang imong skills bilang mekaniko in demand sab nga trabaho abroad. Apan kung kini ang imong ginaplano, daghan sab ka dapat ma consider. Una ka makaplastar daghan kag gastohan sama sa mga clearances (NBI, Police, medical, etc.). Mao nga dapat pangandaman sab kini. Dugang pa niini, dapat andam gyud ka sa tanang kalisud nga masinati sa gawas sama sa kamingaw nga malayo sa pamilya. Kasagaran masinati sa mga OFWs ang mobati og depression samtang naga adjust pa didto sa kultura sa mga tao sa laing nasud. Apan kasagaran ang kaayohan sa pamilya maoy makahatag kusog ug kaisog nga makaya ra ang tanan. Ubanan sa walay puas nga pag-ampo nga panalipdan unta ang tanan ug naa lang sa maayong panglawas. Naa sab ang risgo bahin sa mga employers. Dapat iandam gyud ang imong kaugalingon ani. Apan sa laing bahin, sa ingon ani nga sitwasyon, hinuon daku gyud atong pasalamaat sa gasa sa teknolohiya kay wala nay malayo tungod kay puede lang adlaw adlaw mag communicate sa usag-usa. Mao sab kini ang makatagbaw sa kamingaw sa mga mahal sa kinabuhi.

Tinuod, samtang bata pa, seize the opportunity, sama sa imong gisulti. Iampo gyud kining imong plano alang sa future sa imong pamilya. Ug uyon ako sa imong panglantaw nga lisod gyud magsulod sa kinabuhing minyo kung alanganin ang kahimtang nga magmugna na sab ug dungag nga pamilya.

Hinaot unta nga kung matuman kining imong pangandoy ug makab-ot nimo ang komportable nga kinabuhi, hinaut nga magpabilin lang gihapon nga simple ang pagpamuyo…dili lang masilaw sa kalibutanong haylo. Ang importante matugunan ang mga needs ug likayan ang mga wants nga maoy makapahilayo sa inyong pamilya sa hustong dalan nga giandam sa Ginoo.

Rest assured of our prayers that God will enlighten and guide you to make the right decision according to His will.

God bless you more,
Ate Emz