Ang Dignidad ug Misyon sa Mga Layko “Ganito Noon; Paano Ngayon?”

(Ikalima nga Bahin/Giandam ni Fr. Ronald Lunas)

4. Unsa pa gayuy nahitabo sa mga Layko?

a. Sa Medievong  panahon (12-15 siglo), ang pagka layko nagkahulugan ug pagkaanaa sa ubos nga gambalay nga politikanhon ug espirituhanon. Ang tanang gahum ug awtoridad sa Simbahan gihatag ngadto sa mga clerico (mga naordinahan o kadtong nangandam alang sa ordinasyon); dyotay ra, kon aduna man, ang partisipasyon sa mga layko. Ang personal nga gasa o katakus nasakripisyo pabor sa katungdanan nga adunay kalambigitan sa orden.

b.Niining panahona usab, dili klaro ang pagsabot sa kalibutan: usahay giisip nga maayo kay gikan sa Dios, apan usahay dautan kay nakadisturbo sa tawo gikan sa mga espirituhanong butang. Tungod niining maong panglantaw, samtang ang mga naordinahan gisabot nga alang sa mga butang balaan ug Diosnon, ang mga layko alang lamang sa mga kalibutanon ug tawhanon. Ang pagkabalaan sa usa ka layko dili sama sa mga naordinahan. Gani, kon buot sa Kristohanon nga seryosohon ang pagtubag sa iyang Kristohanong tawag, kinahanglan nga siya moapil sa usa ka relihiyosong katilingban. Naa sa mga relihiyoso ang panaad nga ebanghelikanhon sa pagkaputli, pagkamasinugtanon ug kawad-on; ang layko nagasunod lamang sa napulo ka kasugoan. Ang pagkahanaw sa luna ug dignidad sa mga layko diha sa Simbahan konkretong gipadayag pinaagi sa mga rehas sa monasteryo nga nag-ulang sa mga relihiyoso sa mga layko ilabi na panahon sa mga liturhiyanhong kasaulogan. Ang mga rehas daw nagpasabot nga ipahilayo ang mga relihiyoso sa inpluwensiya sa mga layko.

c.Napadayon  kining maong negatibong pagsabot sa pagka-layko bisan diha sa pagsabot sa pagka-Simbahan sa Vaticano I. Nabahin ang Simbahan ngadto sa nagatudlo ug gitudloan, nagabalaan ug gibalaan, nagadumala ug gidumala. Ang nagtudlo, nagbalaan ug nagdumala mao ang mga naordinahan; ang gitudloan, gibalaan ug gidumala mao ang mga layko. Walay mabuhat ang mga layko diha sa Simbahan, ubos ug modawat lamang sila sa mga butang nga gikinahanglan alang sa kaluwasan pinaagi sa buhat sa mga naordinahan. (Ipadayon sa sunod isyu)