Ang Dignidad ug Misyon sa Mga Layko “Ganito Noon; Paano Ngayon?”

(Ika-upat nga Bahin/Giandam ni Fr. Ronald Lunas)

3.Unsay nahitabo sa mga layko sa ngadto-ngadto?

a. Ang pinulungang Latin, sa ngadto-ngadto, maoy nahimong opisyal nga pinulungan sa Simbahan. Dihang ang pulong laikos gihubad ngadto sa Latin, ang gigamit nga pulong plebeius. Kining pulonga nagpasabot og “tawo nga yano ug walay katakus. Usa ka kahulugan nga layo na sa sinugdanan sa pulong laikos.

b.Apan kinin maong pagsabot sa pagka-layko nagpadayag usab sa kasinaitan sugod niadtong ikaduhang siglo. Niining panahona organisado na kaayo ang hirarkiya sa naordinahang mga pangulo (Obispo, pari, diakono). Dili lamang ang mga episcopoi o mga Obispo kondili usab ang mga presbyteroi nagsaulog na sa Eyukaristiya. Ang mga naordinahan giisip nga “primera clase” nga mga Kristiyano, ug ang mga layko giisip nga ikaduhang klase lamang. Ang pipila ka mga sulat ni San Clemente sa Alexandria (Strom V, 6,33,3; Paed III, 10, 83, 2) nagpadayag nga ang pagkalayko nagbaton na niining negatibo nga panglantaw.

c.Ilabina sa misunod nga siglo. Sa ikatulong siglo, human sa pagpanglutos sa Simbahan, daghang mga maayong Kristohanon, nga sa ilang pagsaksi sa Ginoo, mibiya sa mga siyudad ug nagkinabuhing ermitanyo didto sa kabukiran ug disyerto; samtang ang uban nagkahiusa sa pagpuyo ubos sa usa ka balaod nga maoy sinugdanan sa kasinatian sa monasteryo. Milambo ang konsagradong kinabuhi dili lamang sa mga kalakin-an kondili usab sa kababayen-an. Sila na karon ang giisip nga “seconda clase” nga Kristiyano;  busa ikatulo na lamang ang mga layko. Ang mga layko ang pundok sa mga magtotoo nga nagpaabot lang nga mandahan sa mga pangulo; ila ang kinabuhing kalibutanon ikompara sa kinabuhi nga balaanon sa mga konsagradong kalakin-an o kababayen-an. (Ipadayon sa sunod isyu)