Bawal Bastos Law

Bulan sa Hulyo petsa 23 ug 30 ug bulan sa Agosto petsa 6 gipahigayon sa Talikala Inc. ang usa ka training/orientation mahitungod sa TIP kon Trafficking in Persons ug OSAE o Online Sexual Abuse and Exploitation diin nahisgutan ang “Bawal Bastos law”, sa Republic Act No. 11312.

Ang Bawal Bastos Law usa lamang sa daghang mga hilisgutan apan kini naka patandog sa mga taga media tungod daghan gihapon ang wala makahibalo nga dunay proteskyon alang sa mga pagbastos.

Niadtong 2019 pormal nga gipirmahan ni kanhi Presidente Rodrigo Duterte ang maong balaod nga magpapriso sa mga naga “catcall” o “wolf-whistle” (pagtaghoy-taghoy), pagbugalbugal sa mga babaye, lalake, ug mga myembro sa LGBTQ community. Kalabot pa niana ang pagbinastos ONLINE ug tanang matang sa sexual advances sa trabahoan ug sa tanang pampublikong lugar sa tibuok nasud.

Isip mga myembro sa media gikinahanglan nga mapadayunon nga mapalanog ang mga balaod sa tanang katawhan kalabot sa katungod sa matag-usa aron ang tanan masayod. Adunay partikular nga silot sa sala kung makalapas sa nahisgotang balaod.

Kini mao ang tumbas sa silot kung makalapas ka sa maong balaod:

Unang degree nga mga sala:

• Pagpanunglo
• Pagpanaghoy o pagsitsit
• Pagbiaybiay sa isigkatawo
• Dili husto nga mga komento sa hitsura sa usa ka tawo
• Walay hunong nga mga hangyo alang sa personal nga mga detalye sama sa ngalan, numero, ug mga detalye sa social media; o destinasyon
• Paggamit sa mga pulong, lihok, o aksyon nga nagbiaybiay base sa sekso, o oryentasyon sa sekso; pagkatawo ug/o ekspresyon lakip na ang sexist, homophobic, transphobic nga mga pahayag ug mga pagbiaybiay
• Kanunay nga pagsulti bahin sa mga komedya sa sekso
• Paggamit sa sekswal nga mga ngalan, komento, ug gipangayo
• Ang bisan unsang pahayag nga nakahimo og pagsulong sa personal nga luna sa usa ka tawo o nanghulga sa tawo o sa iyang personal nga kaluwasan

Ang silot:

Unang paglapas: P1,000-multa ug 12-oras nga serbisyo sa komunidad uban sa Gender Sensitivity Seminar
Ikaduhang paglapas: 6-10 ka adlaw nga pagkapriso/P3,000 nga multa
Ikatulong paglapas: 11-30 ka adlaw nga pagkapriso ug P10,000-multa

Ikaduhang degree nga mga sala:

• Public masturbation
• Paghikap sa pribadong mga bahin sa parti sa lawas
• Pagpangapkap o pagpanghikaphikap
• Malaw-ay nga mga aksyon

Penalty:

Unang paglapas: P10,000-multa ug 12-oras nga serbisyo sa komunidad uban sa Gender Sensitivity Seminar
Ikaduhang paglapas: 11-30 ka adlaw nga pagkapriso/P15,000 nga multa
Ikatulong paglapas: 1 ka buwan ug 1 ka adlaw hangtod 6 ka buwan nga pagkapriso ug P20,000 nga multa

Ikatulong degree na mga sala:

• Sekswal nga mga lihok, ug mga pahayag nga gihisgutan sa ibabaw ug uban pang paghikap batok sa lawas sa usa ka tawo nga nasakitan
• Paghikap, pagkusi, o paghikap sa kinatawo, nawong, bukton, anus, groin, suso, sulod nga paa, nawong, sampot, o bisan unsang parte sa lawas sa biktima

Penalty:

Unang paglapas: 11-30 ka adlaw nga pagkapriso/P30,000-multa nga adunay pagtambong sa Gender Sensitivity Seminar
Ikaduhang paglapas: 1 ka bulan ug 1 ka adlaw hangtod 6 ka buwan nga pagkapriso ug P50,000-multa
Ikatulong paglapas: 4 ka buwan ug 1 ka adlaw hangtod 6 ka buwan nga pagkapriso/P100,000-multa

(Bro. Julius Lugay)