Pagpugong sa Kasong Rape sa Kabataan, Gihingusgan

Isip tubag sa taas nga ihap sa mga kasong pagpanglugos sa kabataan sa Syudad sa Dabaw, gihingusgan karon ang kampanya sa pagpakatag sa impormasyon.

Ang information campaign gihingusgan sa bag-ong namugna nga Police Station (PS) 15 nga naglangkob sa Ecoland, SIR Matina ug Matina Gravahan nga gipanguluhan ni P/Major Carol Jabagat, kauban ang Barangay 76-A nga gipanguluhan ni Kapitan Rolando Trajera, Advisory Council sa PS 15 nga gipanguluhan ni Atty. Joselito Torreon ug sa non-government organization nga Tambayan, ang Center for Children’s Rights, Inc.

Tema sa maong kampanya; “Krimen Likayan, Pahibalo Pakusgan”, gilantaw nga maoy usa ka mahinungdanon nga lakang aron nga mapugngan ang mga kasong pagpanglugos sa kabataan.

Ang ikaduhang pagpahigayon niini gihimo didto sa St. John Paul II College niadtong milabay nga Abril 16. Adunay 2 ka hugna o batches ang nahitabo sa maong tigom nga giapilan sa tag 25 ka mga ginikanan kuyog ang ilang mga bata. Gibahin sa duha ka mga classrooms sanglit gilain ang bata sa mga hamtong.

“Sa Information drive, gihimo nato ang lecture purok to purok under sa AOR,” si Jabagat nagkanayon, “sa atong mga investigation, mogawas nga dunay gunit gunit sa mga gi-isip nga uyoan kung mahitabo man na siya, automatic motug-an dayon sa ginikanan aron nga ma-prevent ang lugos.”

Gisugdan ang paghatag ug lecture o pagpasabot sa mga ginikanan ug kabataan nga nag-edad ug 7-12 anyos Abril 9, 2021, diin ang “Parents tudluan kung naa nay problema ang bata ug sa ilang katungod aron nga kapanalipdan ang bata,” si Jabagat midugang atol sa pakighinabi sa programang, AMBIT GN sa DXGN 89.9 Spirit FM.

Si Neem Danielle Cahoy, staff sa Tambayan atol sa pakighinabi sa programang Kristohanong Kalambuan alang sa Kalinaw (KKK) nagbutyag nga sa tuig 2020-2021 duna silay nadawat nga 10 ka mga kaso atol sa pandemiya nga acts of lasciviousness ug 2 ka mga kaso sa lugos sa kabataan, “kasagaran ang perpetrator, kauban sa balay o kaila sa biktima,” nga nagpangidaron ug 12 – 17 ka tuig.

Base sa data nga ginagawas sa Women and Children’s Protection Desk sa Davao City Police Office, misaka ang mga rape cases sa March 15 – May 31, 2020 ngadto sa 15 gikan 14 sa susamang panahon sa tuig 2019.

Matud ni Arnold Janno sa Psychosocial Development worker sa Tambayan, “Taas ang kahimatngon sa mga tao sa pagprotekta o taas ang atong kahimatngon, malikayan ang krimen batok sa kabataan.”

Ang reaksyon sa mga ginikanan matud ni Janno nga “ nalipay sila tungod sa gitanyag nga kahibalo nga madala na nila; pagtudlo ug safe touch; gitudluan ang mga bata kung asa nga mga parte nga dili dapat gunitan.”

Samtang si Cahoy midugang nga “Appreciated kaayo nila ni nga activity tungod kay nakahibalo na ang kabataan sa ilang mga katungod, ang katungod nila sa pag-develop sa ilang pangutok ug katungod sa partisipar nakab-ot.”

Gihisgutan usab ni Cahoy nga tungod sa kultura sa komunidad sa pagbasol sa biktima, “Feeling nila sala nila mao nga nahitabo na busa mahadlok sila nga motug-an sa nahitabong pang-abuso kanila.” Ilang ginapasabot sa mga bata nga “Dili na nimo sala… ug gitudloan usab sila sa pagbalibad no means no- walay mambastos kung walay bastos; sama sa rape, walay ma rape kung walay rapist.”

Bisan si Davao City Mayor Sara Duterte –Carpio namahayag sa milabay nga bulan nga ang mga biktima sa lugos dili gayud basolon sa panghitabo ug gi-aghat ang uban sa pagtahod ngadto sa kapulisan.

“Isa pud ni sa atong gusto masulod sa consciouness sa mga bata and victims nga wala sila’y gibuhat nga mali, so dapat sila mureport and mu-speak up sa unsang nahitabo sa ilaha so that we can help them, to assist them kung muabot sa punto nga gikinahanglan mu-file og kaso,” si Duterte-Carpio nagkanayon.

Dunay duha ka mga biktima nga kabahin sa 5 ka tuig paubos ug 3 ka biktima nga kabahin sa 6-11 anyos.

Kasagaran usab sa mga nahitabong pagpanglugos sulod sa panimalay. Trese ka mga kaso nahitabo sa panimalay o condominium sa biktima sa tuig 2020 kumpara sa 11 sa 2019.

Gikan Marso 14- Mayo 31, 6 ka mga kaso kansang mga suspek dunay relasyon sa biktima o kauban sa panimalay.

Sa samang higayon, nakatala ang Davao City Police Office (DCPO) ug 284 rape cases sa milabay nga duha ka tuig, kasagaran sa mga biktima mga bata nga nag-edad ug 5 anyos.

Samtang nakig-alayon na ang lokal nga gobyerno sa Department of Education pinaagi kang DepEd-Davao Assistant Regional Director Maria Ines Asuncion, kinsa nagmugna ug module kabahin sa pagtudlo sa kabataan sa tanang level sa pampubliko ug pribado nga mga tulunghaan kabahin sa katungod sa kabataan.