GUGMA: Alang kang kinsa ug unsaon?

Ika-15 nga Domingo sa Ordinaryong Panahon
Dt 30:10-14 / Ps 69:14, 17, 30-31, 33-34, 36, 37 / Col 1:15-20 / Lk 10:25-37

Ang gugma mao ang sumada ug sustansya sa mga balaod nga gihatag sa Dios ngadto kang Moises nga miingon, “…kon patalinhogan ninyo siya ug tumanon ninyo ang iyang mga sugo nga nahisulat niining basahona…” (Dt 30:10). Si Jesus nagpalawom sa Balaod ni Moises sa gugma pinaagi sa usa ka sambingay sa Maayong Samaritano, “Alang kang Kinsa ug Unsaon paghigugma.” Namatikdan nato nga ang abogado wala mangutana kon unsaon niya nga mahimong mahigugmaong silingan; nangutana siya kon unsaon nato pag-ila kon angayan ba kini siya o sila nga higugmaon. Tinuod nangutana siya kon kinsa, apan gitubag siya kon unsaon. Wala kita hatagi niining sambingay sa unsang matang nga mga tawo o mga listahan sa mga tawo nga angay higugmaon. Madunggan nato si Jesus nagtawag kanato sa usa ka gugma nga halapad kayo… ang paghigugma nga walay limitasyon — sa laing pagkasulti — higugmaon ang tanan; walay pili-pili. Ang sambingay naghatag kanato sa usa ka giya mahitungod niadtong mga tawo kinsa atong hatagan sa espesyal nga katungdanan nga higugmaon.

Kinsa man kini sila? Sila ang mga tawo nga nahilayo sa katilingban, o gitawag nga gipadaplin sa katilingban; mga gidaugdaug ug kadtong nawad-an sa ilang panginabuhi. Tinuod, kitang tanan gitawag sa pag-alima niadtong mga biktima sa mga tawong nangawat sa tawhanong katungod ug pasagdan nila nga mabuhi sa pagka makililimos nga kondisyon. Apan ang atong mga silingan kinsa atong higugmaon dili lamang kadtong mga estrangero nga nanginahanglan, apan kadtong mga pamilya ug mga parokya nga nag-ilaid sa kakabus. Ang makasubo nga tan-awon mao nga labaw natong gipasakitan ang mismo atong sakop sa pamilya nga nasamdan, kaysa mga silingan o estranghero diha sa mga kadalanan nga nanginahanglan. Isip usa ka Simbahan o “Lawas ni Cristo” ug kitaa nahisakp niini, gipahinumdoman kita nga aduna usab kitay mga sakop sa GKK, sa parokya, sa pamilya, nga mga nasamdan, nag-inusara, nagmamingawon, nagmasulob-on o kabus tungod kay sinalikway, nga angayan natong higugmaon.

Apan unsaon nato sila pagmahal? Atong pangutan-on ang atong kaugalingon: Abli na ba ang atong mga mata aron makakita sa mga kasakit sa ubang tawo? Abli ba ang atong mga dalunggan aron makadungog sa dangoyngoy ug tingog sa katawhan. Ang ato bang mga kasingkasing bukas sa tingog sa katawhan nga nasamdan. Seguro, usahay dili kita manumbaling sa panginahanglan sa mga tawo tungod kay kita mismo adunay angayang solusyonan sa atong pakiglambigit sa uban tungod kay wala kita maka-uyon kanila, nagduda kita, o gihukman na nato silang daan. Kon mao kana, unahon nato ang pagsusi sa kaugalingong kasingkasing ug tutokan kon unsa kita ka pagka nasamdan, kanus-a kita nabalian sa pagsalig, pagsabot sa isigkatawo, aron nianang pagsusi sa kaugalingon makatuon kita unsaon paghigugma sa uban nga nahisama usab kanato nga nasamdan. Kining ebanghelyo karon wala magsugo kanato sa paggula sa pag-risgo sa atong kinabuhi aron lamang kita makatabang sa uban ug mamahimong mga bayani. Nag-awhag hinoon kanato sa pagtabang sa nanginahanglan, mobuhat una sa tanan sa risgo sa atong pagkamapahitas-on ug mamahimong maloloy-on sa mga tawo. Gitawag kita sa gugma nga malokpanon. Ang tawo nga nanginahanglan kon buot hunahunaon, wala magpaabot nga palitan nato sila ug mga maluhong mga gamit o pagkaon, o hataas nga oras sa atong panahon, nagpaabot lamang sila sa usa ka personal nga timaan sa atong pag-amuma o pag-alima. (Sr. Rica Dalaguit, FsP)

(Excerpts from “His Word Lives” by Vima Danasan, SJ)