WCD gisaulog
Sa atong pagsaulog sa WCD ang Santo Papa Papa Francisco, nagpahinumdom kanato sa paggamit sa mga himan sa komunikasyon alang sa kamatuoran ug dili sa bakak. Ang mga gamit sa komunikasyon mohatag unta sa katawhan sa tukmang informasyon ug pormasyon o pagpalambo.
Ang panglaban sa bakakong balita mao ang tawo… Ang tawo nga dili hakog kay andam maminaw; mga tawo nga maningkamot sa pagpakig-dialogo ngadto sa uban aron ang kamatuoran mogula; mga tawo nga nadani sa unsa ang maayo o kaayo ug mobuhat sa dakung responsabilidad kon unsaon paggamit ang nagkalain-laing pinulungan, lenguaje.
Kon responsabilidad ang tubag sa pagbalita sa bakak, aduna usay responsabilidad ang nakapatong niadtong ang ilang trabaho mao gayud ang tigpanalipod sa kamatuoran, o tigpanalipod sa balita. Ang mga tigabalita dili lamang usa ka trabaho kundili usa ka misyon. Luyo sa daghang mga nagkalain-laing mga scoop, atong hinumdoman nga ang kasingkasing sa informasyon dili ang pagkamadali sa pagreport ngadto sa katawhan apan ang impact o epekto sa nakadungog kondili ang pagatawo ang persona. Ang paghatag sa informasyon nagkahulugan sa pagpatubo; nagkahulugan sa paghatag sa kinabuhi sa katawhan. Busa man gani ang pagkatukma sa gigikanan sa balita, ang pagpanalipod sa komunikasyon mao ang matuod nga pamaagi sa pag promote sa maayo, pagmapadayonon sa pagsalig, ug pag-abli sa pamaagi sa kahiusahan ug kalinaw.
Kalinaw ang matuod nga Balita!
Giimbitar ko kamong tanan, matud pa sa Santo Papa Francisco sa pag-promote sa pagkamanunulat sa kalinaw. Wala kini magpasabut nga mosulat lamang kita ssinalikway ang matuod nga seryosong problema o puno sa emosyon nga panghitabo. Sa laing bahin, gipasabot ko nga ang kamatuoran ang mogula nga taliwas sa bakak o puno sa limguwajeng makapalibog o sensational oluhang linya. Ang pagpanulat minugna sa katawhan alang sa katawhan, usa ka paagi sa pag-alagad alang sa tanan, ilabi na sa kadaghanan sa katawhan, nga walay mga tingog sa katilingban. Dugang pa niya, niadtong mga Nawala, dinagmalan, mga naulahi sa katilingban (the lost, the least and the last).
Kanang mga balita nga nahisulat dili lamang aron mohatag sa balita kondili ang pag-diskobre sa hinugdan niana nga balita sa panag-away pananglit, aaron maaaakatabang sa pagsinabtanay ug paghatag sa solusyon. Ang paagi sa pagsulat sa balita nga mohatag sa mga alternatibong resolution, ug dili aron mosugnod sa mainit nga pagsiningitay og biolenteng pag-inambitay.
Sa katapusan ang Santo Papa Francisco mihimo sa maanindot nga konklusyon nga gikuha sa pag-ampo ni San Francisco de Asisi, aron makit-an nato ang kamatouran nga usa ka Tawo. Siya ang miingon: ako ang Kamatuoran-Dalan ug Kinabuhi, nga nagkanayon:
Ginoo, himoa kaming mga instrumento sa imong kalinaw.
Tabangi kami sa pag-ila sa dautang panglantaw sa usa ka komunikasyon nga dili magtukod sa panag-ambit.
Tabangi kami sa pagpapas sa lala gikan sa among mga paghukom.
Tabangi kami sa pagsulti mahitungod sa uban isipamong mga igsoong lalaki ug babaye.
Matinud-anon ka ug kasaligan. hinaut nga ang among mga pulong mahimong mga binhi sa pagkamaayo alang sa kalibutan:
diin adunay pagsinggit, magpadayon kami sa pagpaminaw;
diin adunay kagubot, among hatagan og inspirasyon ang panag-uyon;
diin adunay dili klaro, among dalhon ang kaklaro;
diin adunay pag-lainay, among dalhon ang panaghiusa;
diin adunay sensationalism, among dalhon ang pagka-kalma;
diin adunay pagka-peke, among dalhon ang tinuod nga pangutana;
diin adunay pagpihig, among pukawon ang pagsalig;
diin adunay pabag-away, among dalhon ang pagtahud
Diin adunay panagsupak, among dalhon pagpahusay;
Diin adunay bakak, among dalhon ang kamatuoran
Amen!
(Sr. Rica G. Dalaguit, fsp)
No Comments