“Pilay bayad magpabunyag?”

“Pila ba ang bayad karon kung magpamisa ug patay?” “Nagmahal na diay ang bayad sa kasal?” “Uy, 1,500 na daw ang bayad sa funeral mass?”
Kini, ug uban pang mga kapareho nga mga pangutana ang imong madungog sa opisina sa mga parokya. Unya ang staff nga maoy gipangutana motubag usab, “Ang bunyag tag-200 kung komun, ug tag-2,500 kung indibidwal. Ang pamisa sa patay, tag 250 na kada patay. Ang kasal karon tag-500 ang komun, tag-3,000 ang indibidwal”. (Mahimo bang kaslon ang indibidwal? Dili ba duha man gyud na, babaye ug lalake?).
Kung kining maong istoryahana dili mahatagan ug klaro nga pagpasabot, molungtad gayud ang mentalidad nga ang mga sakramento sa Simbahang Katoliko adunay bayad. Giawhag ang tanan, mga kaparian ug mga laykong naglihok sa parokya, sa pagpasabot niini.
Una, ang sakramento walay bayad kay ang grasya sa Diyos dili kabayran ug salapi. Ang pagbaligya sa mga butang nga balaan (sama sa pagbayad sa mga sakramento) usa ka sala nga gitawag ug simony o simoniya. Ang ngalan nagagikan kang Simon nga Mago, kinsa buot mobayad kang Pedro aron makadawat usab siya ug gahom sa pagpakunsad sa Espiritu Santo (Cfr. Buhat sa mga Apostoles 8: 9-24). Si Pedro miingon kaniya, “Silotan ka unta uban sa imong salapi, tungod kay naghunahuna ikaw nga makahimo ka sa pagpalit sa gasa sa Dios!” Kung mangutana ka kung pila ang bayad sa sakramento, dili ba diay kini usa ka paghunahuna nga mapalit ang grasya sa Diyos?

Ikaduha, ang salapi nga imong gihatag sa Simbahan usa ka halad-pasalamat sa mga grasya nga imong nadawat gikan sa Diyos. Ang ikalima nga presepto sa Simbahang Katoliko nag-ingon: “Motabang ikaw sa mga panginahanglan sa Simbahan” (You shall help to provide for the needs of the Church”, CCC, no. 2043). Ang paghalad sa mga unang abot sa yuta diha sa Templo (First Fruit Offering)gimando na sa Ginoo nga buhaton sa mga taga-Israel samtang naa pa sila sa kamingawan. Kining maong mga halad maoy ihatag isip sustento sa mga pari nga anak ni Aaron (Cfr. Ex 29: 24ss).
Sa pagsulod nila sa Canaan, gisugo sa Diyos si Josue sa pagbahin-bahin sa yuta alang sa napulog-usa ka mga tribu sa Israel. “Ang tribu ni Levi lamang ang walay kabahin; ang mga halad ngadto sa Diyos mao ang ilang kabahin” (Josue 29: 14). Ang imong mga halad-pasalamat ngadto sa Diyos mao ang gigamit sa Ginoo alang sa pagsuporta sa Iyang Simbahan ug mga ministro. Kung dili ka mohalad aron pagpasalamat, kinsa pa man ang mokasal sa imong mga apo o maghalad ug misa alang sa imong kalag?
Ikatulo, ang halad-pasalamat gihimo lamang konkreto pinaagi sa pagbutang ug presyo aron malikayan ang mga pag-abuso.Ang pag-abuso sa ikalima nga presepto sa Simbahan mahimo sa mga magtuto-o pinaagi sa paghatag ug halad-pasalamat nga dili haum sa pangingahanglan sa Simbahan ug sa Iyang mga ministro. Kung kaniadto, mahimo lamang nga ang mga magtuto-o mohalad ug mga abot sa yuta (saging, kamote, bugas, etc.), karon, ang mga panginahanglan sa Simbahan naglangkob na sa salapi nga pambayad sa mga sweldo sa mga maglilihok sa parokya, kuryente, tubig, gasolina ug uban pa. (Maayo unta kung modawat ang Davao Light ug usa ka sakong kamote nga bayad sa kuryente).
Kung walay konkreto nga kantidad ang halad-pasalamat, mahimong mahitabo nga ang mga magtuto-o mohatag lamang sumala sa ilang gusto (bisan ug naay kakayahan sa paghatag ug igo). O kaha, ang usa ka parokya mamahimong magpatuyang sa pagkolekta sa maong mga halad. Aron malikayan kini, ang Simbahan mipatigayon ug mga patakaran sama sa mga stole fees ug uban pa.
Apan kung aduna pa gihapon wala makasabot niini, tabangan nato sila nga makasabot. Ilabina ang mga parish staff nga maoy unang moatubang niining atong mga igsoon, kitang tanan giawhag sa pagtubag: “Dili kini siya bayad. Halad-pasalamat kini sa Ginoo”. Kung mangutana sila, “Ngano naa may presyo?”, ang atong tubag, “Aron malikayan ang posibleng abuso”.
Karon nga nasabtan na kini, padayon pa kaha kita nga mangutana: “Tagpila ang bunyag?”