Bahandi Sa Pagtoo

(Excerpt from the Homily of Most Reverend Romulo G. Valles, D.D., on the 57th Parochial Fiesta of St. Francis Xavier Parish, Tibungco, Davao City, December 3, 2022.)

Ania ako uban kaninyo aron sa makausa pa niining adlawa magpadayag kita, magsaulog kita, we show, we manifest and we celebrate our faith; that in this life, sa atong kinabuhi, mahimo man, makita nato nga mga maro kaayo ta, meaning nga “simba, simba, tambok man ganing kabaw nga di musimba, maningkamot lang gud ta, tambok man ta, buhi man ta.” But in this fiesta today and every Sunday here in Tibungco, we are telling each one that ang tinuod nga pagtambok, pagtubo ang kalig-on, ang kaayo sa pagbarog sa tawo, does not depend, wala nagadepende sa tawhanong paningkamot lamang, apan sama karon we are saying to ourselves, reminder and to mga silingan nato nga ang tawo makabaton lamang sa nindot nga kahingpitan, nindot nga paglambo, nindot nga pagbarong, nindot nga pagka-amahan, nindot nga pagka-asawa, nindot nga pagka-anak, nindot nga pagka-barangay leader, nindot nga pagka-maestra, maayo nga pulis, maayo nga negosyante, maayo nga empleyado, maayo nga asawa nga anad sa panimalay, tanan, dato o pobre makita nato ang kaanindot sa atong pagbarog nga tawo uban sa grasya ug lamdag sa Dios.

In other words mga igsuon, panahon sa fiesta, dunay duha ka larawan sa tawo: una, pwede daghan kaayong brayt muexplekar niana, pwede ta mulmabo, mutubo, mubarog sa tawhanon nga sukod, apan kita muingon dili, di nato makita ang tinuod nga larawan sa tawo, tinuod nga sukod sa tawo kon dili nato tan-awon ang tawo sa lamdag sa Dios. Mao kana ang pagtoo, pagtoo lagi nga kada adlaw magpuyo kita uban sa grasya sa Ginoo. Unsay pasabot ana mga igsuon karong pistaha, unsay maayong balita karong pistaha?

Una, sama sa atong nabati sa unang pagbasa sa sulat ni Propeta Isaias, ingon siya, “hibaloi kining maong Dios,” kini gyod nga atong gituohan, Siya kanunay maminaw kaninyo, hinumdomi kaning Dios, kanunay sekreto bisan dili ka makabantay, nagtan-aw sa tawo, ug kini maong Dios kanunay walay puas, available ang iyang mercy and compassion, hinumdomi tawo nga pinalangga ikaw sa Dios. Tagaan tamog pananglitan ba, dili siguro hingpit kining kapananglitan, kabalo ko dili perfect pero tinuod ni. Naka-adto kog punerarya kay naa ‘koy giduaw unya kining namatay, medyo pobre, di pod pbre kaayo pero pobre. Pagkamatay, naningkamot intawon sila nga makabayad sa punerarya, luoyon ang porma, pero mga anak mga pito siguro, nagtapok. Unya ang mga anak, nagtipon-tipon sa ilang mga resources para medyo pahimutang ilang tatay. Unya nay ningduaw sama nako, wa ko kaila niya pero kaila siya nako, unya medyo pormahan pero amiga sa tagbalay. Ingon siya nga “maayo na sila noh, gusto ko nga mamatay nga pareha niya.” Nganong mura man siyag mabalaka nga kwartahan man (siya), nganong muingon man ka nga gusto ka mamatay pareha niya?” Ingon siya nga “nindot kaayo kay ang iyang mga anak, nagsabot-sabot gyud kay pinangga kaayo siya.” Dili kwartahan [ang namatayan] ha pero sa kalisud nagtapok sila unya naningkamot nga mapahimutang ang ilang ginikanan. “Ambot ako ug naa bay nagpangga nako,” sus mura mag drama sa Maalaala Mo Kaya, perting datoa kaayo, puno na unta sa kalibotanon nga sukod pero nganong makapangutana siya.

Diba tinuod? Busa ang unang leksyon karon, ingon ni Propeta Isaias ayawg kalimti kining kalipay nga kita matuohon, musimba kita, unsay nindot nga rason niana, tungod kay kining atong Dios, Dios sa pagpangga. Di kita biyaan sa maong Dios. Sa program sa St. Francis Major Seminary, kay pista man pud didto, ilang gilarawan ang kinabuhi ni San Francisco Javier. Si San Francisco Javier kalibutanon kaayo nga tawo, dato nga tawo, edukado nga tawo, maro nga tawo sa kalibutan, dili inosente, pero sa dihang naka diskubre siya, kining Dios sa pagpangga, Dios sa gugma, God of mercy, kining Diosa nga mahigugma wai pili, niingon si San Francisco, “akong isangyaw kining Maong Dios.” Pagkanindot kaayo niining bahandi sa pagtoo, this cannot be kept, murag bag maayong balita nga naa sa imong kasing-kasing nga dili gyod maayong balita kung dili ikasulti, maayo man karon kay naay Youtube, naay internet, ma search nimo kon asa ka muadto, pero ang iya lang realization ang maayong balita sa kasing-kasing, busa akong isangyaw kinahanglan pahibal-on nako ang katawhan unsa kanindot kini nga Dios. Busa karong adlawa mga isguon diri sa Tibungco one more time, maayo karong pistaha nga sulod sa atong kasing-kasing una atong irenew, sa pyesta karon sa ilawom, unsa katinuod sama kang St. Francis Xavier kanang sa kinahiladman sa atong kasing-kasing nga Dios sa gugma ug pagpangga, nga Siya gyud ang kasandigan sa akong kinabuhi. Kanang kalipay sama kang St. Francis Xavier sa pag-ila sa Dios, ato kining ipaambit sa uban. Sa ato pa ang taga Tibungco, swerte kita nga duna kitay nindot kaayo nga patron nga sumbanan. Challenge sama kang St. Francis to discover once again inside us, naguros-uros ba atong gugma sa Dios?