Wa Ko Malipay Sa Akong Ginikanan

Dear Ate Emz,

Ang akong kasinatian unta dili dayun husgahan. Duna man gud kini gamayng kusi sa dughan. Mahitungod kini as akong pagkapungot nganha sa akong mga ginikanan. Gamay, bata pa lang ako kaniadto gibilin na ako sa akong inahan ug nanarbaho sa gawas sa nasud. Ang akong amahan dunay lain pamilya. Ako nagdako sa akong Lola. Hinoon grateful ako tungod wala gyud ko niya gipasagdan.

Ang akong inahan nagapadala sa akong mga panginahanglan pero dili gihapun igo nga pirmi nalang ingon ini. Akong ginapangita ang amuma sa usa ka inahan o amahan apan wala. Naga dako ko nga dunay kalagot sa akong inahan ug amahan. Kabalo ako nga dili gyud maayo ang mag tanom ug kalagot labaw pa nga sila akong mga ginikanan.

Hangtud kanus-a man ang akong pagdumot, kung wala na sila? Matag higayon nga akong mahinumdoman ang ilang pagkukulang nganhi kanako mahiubos gyud ako ug musamot akong kapungot. Unsa man ang angayng buhaton nga aron mawala na ang kaligutgut sa akong kasing-kasing.

Sa gihapon mapasalamaton,
Franko

* * * * * *

Dear Franko,

Subo kaayo ang sitwasyon kung ang mga ginikanan wala sa presensiya sa ilang pamilya sama sa imong kahimtang nga nagdako sa lola. Naay rason ngano kasagaran sa mga inahan o amahan magdisisyon nga manarbaho sa laing nasud: aron ma-improve ang status sa kinabuhi sa ilang pamilya. Apan usahay, mao kini hinuon ang makaguba sa pamilya ug ang tumong sa pag-adto sa gawas sa nasud, mapakyas.

Sa imong kahimtang, Franko, tinuod gyud ang imong gisulti nga ang imong gibati karon naay GAMAY NGA KUSI SA DUGHAN. Nagtuo ako nga dili lang kini siya gamay apan nagdulot kini og lawom kaayo nga samad sa imong kasingkasing, busa, ang kapungot, kalagot ug pagdumot sa imong mga ginikanan. Kining tanang mga pagbati VALID kini siya, ug dili angay’ng husgahan.

Kung imong i-consider ang tumong sa imong inahan sa pagpanarbaho sa gawas, usa kini siya ka sakripisyo sa iyang bahin aron lang makaluag-luag unta mo sa inyong kinabuhi. Dili lalim ang malayo sa pamilya, mag-alaga sa anak sa uban unya walay nag-amuma sa kaugalingong anak nga nabilin dinhi sa Pinas. Dugang pa niini, ang nahibiling amahan usahay dili sab maka agwanta sa kamingaw, busa, matintal nga mangita og laing ka-relasyon. Sa katapusan, ang mga anak gyud ang pinakaluoy sa tanan. Busa, dili ka mabasol kung ngano ingon lang ani ang imong kapungot sa imong mga ginikanan. Tinuod gyud nga na-deprive ka sa pag-amuma nila, kung kanus-a sa murang edad kinahanglanon gyud nimo kini.

Abi nimo, Franko, ang paghupot og kalagot, kapungot ug pagdumot sa imong dughan sa dugay nga panahon, murag ulod kini siya nga mokaon sa imong kaunoran! These attitudes will really eat you up, consume your inner self, until you become sick not only physically, but emotionally and even spiritually as well. Bug-at kaayo kini dalhon sa imong kasing-kasing ug dili gyud magdala og kalinaw sa imong pagpuyo. Murag poison kini nga hinayhinay mopatay nimo kay usahay mo-latch ni sila sa ubang parte sa imong lawas. Usahay naay mga cases nga mag-result ni sa balatian, or can even cause cancer! Naay kamatuoran ang ginasulti sa uban nga “PILDI LANG ANG MAGLAGOT”. Tinuod, ikaw gyud ang pildi kay nagahari kining mga negative emotions sa imoha. Ang tunhay nga kalipay dili nimo maangkon! Unya, nakapangutana ka sa imong kaugalingon: HANGTUD KANUS-A MAN ANG AKONG PAGDUMOT?

Franko, ikaw lang gyud ang makatubag niining imong pangutana. Walay laing magdesisyon, ikaw ra gyud. It is up to you when to let go of this anger and bitterness towards your parents. Sa pagkatinuod lang, wala kay control sa ilahang mga desisyon nga gibuhat. Apan ikaw, sa imong kabahin, maka control ka sa imong mga desisyon ug actions. You cannot control them but what you can control is your ATTITUDE towards everything that happens in your life. Busa, ang focus mao dinha sa imoha. You can choose to let go or choose to continue to harbor these negativities. The choice is yours.

On the other hand, you cannot deny nor run away from the truth about the ONE BLESSING that God has given you…the gift of your life! Bisan unsa pa ka imperfect ang imong mga ginikanan, you owe them your life. Sila ang nahimong instrumento sa Ginoo nga gihatagan ka sa gasa sa kinabuhi. And whether you like it or not, this is one truth and blessing that you can thank God for. Bisan kini na lang nga gasa sa kinabuhi ang imong kuptan aron makakita ka og rason sa pagpasalamat sa Ginoo. Mao nga ang focus nimo dili sa mga parents apan sa Ginoo. Kini nga panglantaw makatabang kanimo nga moluag-luag ang imong pagbati. COUNT YOUR BLESSINGS instead of the negative happenings in your life.

Another reason to thank God for is the love and care of your Lola. Siya ang nagpuno sa pagkukulang sa imong ginikanan. Unta ma recognize sab nimo ang pag-amuma niya ug ipahiwatig gyud kining pasasalamat sa iyaha. Daku gyud kaayo ang impact kung mapaambit nimo sa iyaha ang imong gratitude that she patiently and lovingly took care of you. Tell her you love her and hug her more often. Di mo lang alam kung unsa ka mahinungdanon kining mga gestures of affection para sa imong Lola!

Ang pag let go sa mga negativities nga imong gihuptan, dili sayon, apan dili imposible, kung ang Ginoo ang nagapuyo ug nagahari dinha sa imong kasingkasing. Pray that God will change your heart of stone to a heart of love, forgiveness and compassion. Siya lang gyud ang makahatag nimo og kusog ug kalig-on kung sakaling napili nimong magpatawad sa mga kalapasan sa imong mga ginikanan. Ang Ginoo dili malabwan sa paghigugma! Magpadala Siya og mga tawo nga mopaambit nimo sa GUGMA nga imong gipangandoy. Be open to God’s other blessings in your life. Daghan kini, kung dili ka lang mag-focus sa mga kakulangan sa imong kinabuhi.

Challenge kini sa imoha ang pag-switch sa imong panglantaw from what is lacking to what you have been blessed with. Allow yourself the opportunity to live a life of GRATITUDE instead of negativities. In this way you will find peace and serenity in your life because God becomes the center. He alone is enough to fill the desires of your heart. SOLO DIOS BASTA! matud pa ni Sta Teresa of Avila. Hinaut pa unta, nga sa hinayhinay, makat-unan nimo ang pagpasaylo sa imong ginikanan, not only for their sake, but for your own benefit, peace of mind and heart.

Set yourself free and let LOVE take over, for God is Love after all.

May our Blessed Mother, our Lady of the Rosary, lead you to Jesus, our model for love, mercy, forgiveness, and compassion!

God bless you more.
Ate Emz