Keynote Address by Bp. Guillermo V. Afable, D.D. – MSPC XVI
Keynote Address by Bp. Guillermo V. Afable, D.D., Diocese of Digos
PARISH AS COMMUNION OF COMMUNITIES
BECs as Agents of Communion, Participation, Mission
October 16-20, 2017 (MSPC XVI)
I. PASTORAL ACTIVITY AND CONVERSION
Evangelii Gaudium (2013) # 25-33
Si Papa Francisco sa iyang awhag pastoral bahin sa pagsangyaw sa Ebanghelyo niining kasamtangan kalibutan naghisgot sa pagbag-o pastoral o pagbag-o sa paagi sa pagtagad ug pagdumala sa mga magtoo ni Hesus. Nanghinaot siya nga ang tanang mga katilingban sakop sa Simbahan magatagad sa kinahanglanon kaayo nga pagbag-o sa pastoral ug misyon sa Simbahan. Dili na igo nga pasagdan na lamang ang mga nasugdan ug naandan.
Nahinumdum ko nga sa pagsugod sa duso sa Simbahan sa pagtukod sa GKK, kusog kaayo ang pagpanglakaw ug pangadto sa mga kabaryohan sa pagpahigayon sa katukuran sa GKK. Human sa pipila ka dekada, basin anaa na kita sa maintainance mode? Anaa na kaha kita sa pagkompiyansa na kay nagbarog na ang parokya gilangkoban sa mga GKK? Tama na. Sobra na? Kapoy na? Miabot ang lain nga gidasig sa Spirito Santo ug giila sa Simbahan, nga mga bag-ong kasinatian. Sarado na ta kay tama na lang ang GKK? Daghan na ang mga atimanon.
Matod pa Papa Francisco, kinahanglan sa tibuok Simbahan nga makanunayong nagaba-o. Importante kaayo kining pahinumdum sa atong panagtigom sa MSPC XVI. Ang MSPC dili mahimong magpasagad, magpakabuta bungol ug magpakahilom sa tawag sa kabag-ohan.
Gipahinumduman niya kita sa gitudlo ni Beato Santo Papa Pablo VI, kinsa miingon nga ang pagbag-o sa Simbahan magagikan sa iyang pagkaabli sa pagbag-o sa kaugalingon, subay sa iyang pagmatinud-anon sa tawag sa Ginoong Hesus kaniya, isip katilingban nga padayong nagapanaw pa sa kalibutan.
Ang mga parokya nato anaa nay igong mga struktura sa panaghiusa ug partisipasyon (PPC, PFC, PPT, GPC, Lay ministries), apan miingon si Papa Francisco nga mas gusto niya, ginadamgo niya nga anaa kanunay ang “missionary option,” sa ato pa, madawaton, madinaiton, maablihon, madasigong manlakaw ug mangadto sa katawhan, aron maawhag sila nga makigrelasyon kang Kristo nga buot makighigala kanilang tanan.
Pinaagi sa atong mga GKK ug ubang mga organisadong katilingbang matoohon, napaduol ang Simbahan sa mga tawo. Ang mga tawo natagaan og higayon nga mahilambigit sa kinabuhi sa Simbahan. Apan matud pa ni Papa Francisco, “ We must admit, though, that the call to review and renew our parishes has not yet sufficed to bring them nearer to people, to make them environments of living communion and participation, and to make them completely mission-oriented.” Busa magpadayon pa kita nga puy-an kining missionerong stilo sa pagkaparokya ug pagka GKK.
I mentioned already earlier, adunay laing mga gagmayng kristohanong katilingban o mga asosasyon, o kalihokan, dinasig sa Spirito Santo, nga nahimo usab silang tuburan ug gigikanan og bag-ong kadasig ilabi na sa pagsangyaw sa Ebanghelyo ngadto sa partikular nga mga pundok o sector sa katawhan. Natukod o miabot sila diri a Mindanao sa miaging mga dekada. Magmapasalamaton kita niining mga dinasig sa spirito sa Dios. Apan, pahimangno ni Papa Francisco nga makatabang kanila nga makighiusa sa parokya ug mahilambigit gayod sa kinabuhi pastoral sa diyosesis. Ilhon sila, dawaton, dasigon, ug pangalagaran ug pagadumalahan aron malikayan nga maglahi sila panaw bulag sa parokya.
II. Spiritualidad sa Kahiusahan
Niadtong tuig 2013, atong gitun-an og balik ang Kredo subay sa sugyot ni Papa Benedikto. Sa maong pagtuon, nahinumdumana nato ang atong gitoohan bahin sa Simbahan, Usa, Santo, Katoliko ug Apostoliko nga Simbahan.
Apan nasayod kita nga haskang lisora ang pagkab-ot sa kahiusahan bisan sa SImbahan, taliwala sa kalawran sa panaglahi, pagkabahinbahin, panagbulag, kagubot ug gubat. Tinuod anaa ang mga struktura sa panaghiusa unta nga nagahatag og paagi ug paglaum, apan sa makadaghan kulang kaayo o pakyas sa pagkab-ot sa kalamposan. Nasayod na kitang tanan sa kahimtang nato bahin niiini sa nagkalainlain nga hut-ong sa pagkasimbahan.
Si Santo Papa Juan Pablo II nag-ingon kaniadtong pagsugod pa lamang sa ika 3 millenyo, sa iyang sulat Novo Millennio Ineunte. Dili igo daw nga dunay mga struktura sa kahiusahan, kon wala kini’y spirito, kinabuhi, kugog. Mura ran i silang mga lubnganan nga nindot sa gawas apan patay ug bulok sa sulod. Busa, iyang gipahayag ang mahitungod sa panginahanglan og spiritualidad sa panaghiusa nga maghatag og pundasyon ug sukaranang kinabuhi ug kusog sa pagpaningkamot alang sa kahiusahan.
Magsugod kini sa pagila ug pagdawat sa kamatuoran nga ang Dios gugma. Modagayday kini sa pagtuman sa iyang pagbuot dinhi sa yuta maingon man sa lanagit. Matun-an nato kini gikan sa iyang Pulong nga mahimo alang kanato nga pulong sa kinabuhi. Ang Pulong sa Dios nahisentro diha sa paghigugma sa Dios ug sa isigkatawo. Ug gihingpit pa gayod kini diha sa bag-ong sugo ni Kristo nga mao ang paghinigugmaay sama sa iyang paghigugma kanato. Alang sa kalamposan niining panaw sa kahiusahan, gigasahan kita sa Ginoo sa mga maluwasnong bunga sa iyang kamatayon sa Krus ug pagkasinalikway, nga ginasaulog nato diha sa Eukaristiya. Gigasahan usab kita niya sa Spirito Santo ug sa iya mismong pinalanggang esposa, si Maria. Ang maong panaw ginasubay nato pinaagi, kauban, ug diha sa Simbahan. Wala kita maginusara. Sama sa gisaad ni Kristo, magauban siya kanunay kanato, anaa siya sa atong taliwala.
Kining maong spiritohanong panaw, pagapuy-an sa inadlaw adlaw nga pagkinabuhi, diha sa matag gipangakuhan ug kahimtang sa kinabuhi. Diha mismo sa matag takna sa maong panaw nato niining luhaan nga kalibutan, makab-ot ang kahiusahan uban sa kalooy sa Dios.
III. Popular Devotions and New Evangelization
Niadtong unang Philippine Conference on New Evangelization niadtong 2013, si Padre Catalino Arevalo namulong bahin sa Popular devotions sa mga Pilipino.
Iyang gipahayag nga subay sa pagtulun-an sa simbahan, dili nato i-depreciate ang popular devotions. Hinonoa, atong tagaan og rispeto ug dakong bili, tungod kay ang kadaghanan sa atong mga kaigsoonang Katoliko ilabi na ang mga kabus, ang mga dili kaayo aktibo sa kinabuhi sa Simbahan, diha sa popular devotionsang paagi nga nasinati sa mga tawo ang presensya sa Dios sa ilang kinabuhi. Kining mga debosyon maoy nahimong tulay sa Dios ug sa tawo. Pinaagi sa popular devotions ang mga katolikong pamilya nato nagamatuto sa ilang mga kabataan sa pagbansay sa pagtoo. Bisan kulang kaayo kita sa pormal nga katakesis, ang paopular devotions maoy nagahatag og kinabuhi sa pagtoong katoliko.
Tinuod gayod kaayo kini. Tungod sa maong mga debosyon, buhi ang mga kapistahan sa mga Santos, ilabi na sa Mahal nga Birheng Maria, ug sa Ginoo. Sa Panahon sa Kalagkalag, sa Misa de Gallo sa Pasko. Sa kwaresma ug Semana Santa. Only in the Philippines. Matod pa ni Papa Francisco, kining popular devotions maoy dagway sa spiritualidad sa kadaghanang nga nagpabilin pang katoliko ning kalibutan.
Dinhi sa atoa, kabahin na usab niining debosyon ang pagpabunyag, pagpamisa, pagpadihog sa masakiton. Bisan kulang kaayo ang pagsabot ug pagapil apan gipadayon gihapon mga spesyal nga takna sa kinabuhi. Kalooy sa Dios.
Ang kasaulogan sa sentenaryo sa Fatima karong tuiga, nakapukaw kanato sa dakong bili sa debosyon sa mga tawo. Matod pa sa CBCP, “In the same vein, it would be a lost opportunity if the year of the parish as communion of communities would ignore the clarion call of Fatima for prayer, penance and communion.”
Tungod niini ang CBCP nagfollow up pinaagi sa pagawhag sa tanang mga Obispo, diha sa ilang dapit nga gipangalagaran, nga buhion ug dasigon ang pagtuman sa gipangayo sa Birhen sa Fatima – 1. Pagrosaryo matag adlaw. 2. Pagdebosyon sa 5 ka sunodsunod nga primerong sabado sa bualan. Dinhi sa DADITAMA, nagkauyon kaming namunoan dinhi sa pagtumana niini. Nagpagula kami og hiniusang sulat pastoral alang niini niadtong Oktobre 13, 2017.
Matngoni nga 8 ka buok diosesis nga Birhen Maria ang patron nila. Cotabato, Ozamis, Immaculate Conception. Digos ug kidapawan Mary Mediatrix of all Grace. Dipolog Holy Rosary. Jolo Lady of Mt. Carmel. Zamboanga Our lady of Pilar. Marawi Mary help of Christians.
Ang popular devotions buhi kaayo sa atong mga GKK ug parokya. Ipadayon nato ang pag-evangelize ug catechize niini aron magmabungahon pa alang sa panaghiusa ug kasantos ug kaluwassan sa tanan.
IV. Apostolado sa Lumad ug dialogo sa laing tinuohan
Kining duha nga tan-awonon nato niining MSPC XVI, nga sigurado ako, atong tukion usab pagayo sa umaabot sa 2019 ug 2020, kini mao ang apostolado nato sa Lumad ug sa Dialogo sa may laing tinuohan. Mahinungdanon kaayo kini alang kanato dinhi sa 21 ka simbahang lokal sa Mindanao. 18 ka mga tribong lumad diri sa Mindanao. Ania usab kita dinhi sa Mindanao, nagalawig kauban nila nga mga Moro nga nabuhi ug nanginabuhi dinhi.
The Episcopal Commision on the Indigenous Peoples Apostolate (IPA) has issued the guidelines for the IPA last 2013.
It stressed the necessity of respect and appreciation of this apostolae as different. Therefore, it requires ample preparation and on going formation for both IPs and non IPs engaged in this apostolate. We do well to take seriously these guidelines and move forward with their implementation.
It also underlines the necessity for the IPA to be an integral part of Church life and mission specially in the non IP communities and parishes. We do well to be reminded that the original intent for the IP Sunday was primarily for the non IP communities.
Alang sa atong mga kaigsoonan nga namuyo sa mga lugar sa Moro nagapadayon ang atong paningkamot sa pagkinabuhi nga abli sa dialogo sa kinabuhi, sa kultura, ug pagtoo. Nasayod kita nga dili kini sayon taliwala sa mga samad s a nangagi ug kasamtanganag masakit nga kasaysayag niining dialogo. Apan, magapadayon kita niining maong dalan kay kabahin kini sa atong misyon sa pagsaksi sa Ebanghelyo sa gugma ug kahiusahan.
Paminawon nato pagayo ang mga kaigsoonan nato sa Zambasuli. Kidmaco, Dopim sa ilang mga sugilanaon sa kahayag ug kadulom. Sila ang mas nahibalo niining maong panaw uban sa mga Moro.
Malaumon kita kanunay sa gisaad sa Birhen sa Fatima, nga sa katapusan, ang iyang Putling kasingkasing magmadaugon ug magatultol sa tanang katawhan ngadto sa Dios. Matud pa, kini mao ang iyang plano sa kalinaw alang sa kalibutan nga padayon pang ginapuy-an natong mga lumilihok alang sa kalinaw ug kaangayan.
No Comments