Pamahayag gikan sa 2013 ECIP-IPA-IP Mindanao Assembly
Gikan sa 16 ka mga diyosesis sa upat (4) ka sub-rehiyon sa Mindanao (CABUSTAM, DADITAMA, KIDMACO ug ZAMPEN), kami nga 60 ka IPA Diocesan Directors/Coordinators ug IP Representatives nagtigum sa ECIP-IPA-IP Mindanao Assembly dinhi sa Our Lady of Peace Retreat House, Cogon, Digos City niadtong Hulyo 29 – Agosto 1, 2013. Uban namo ang duha (2) ka Obispo sa ECIP-Mindanao, ang outgoing ECIP Chairman ug ang ECIP National Secretariat staff.
Sa pagbinayloay sa among mga kasinatian uban sa Kaigsoonang Lumad sa kaugalingon namong mga dapit, kami nakamatikod ning susama rang kahimtang:
.Nagpadayon ang pagmina sa kayutaan sa Mindanao, ilabina gyod diha sa dapit sa mga katilingbang lumad;
. Bisan pa sa Department of Education (DepEd) Department Order (DO) 62, nga miila ug midawat sa IP Education, daku pa ang kakulang sa pagsabot sa lumadnong sistema sa edukasyon nga mopalambo sa lumadnong kahibalo, sistema, tradisyon, ug spiritwalidad sa mga tribo;
. Wala masuta ug matuman ang tinuod nga kabubut-on sa mga sakop sa Katilingbang Lumad; hinoon, ang desisyon nga ipasulod ang mga kalihukan ug proyekto diha sa yutang kabilin kasagarang gihimo pabor sa kapitalista ug sa walay pagtagad sa mahimong kadaut sa mga Lumad ug sa kasagrado sa ilang yutang kabilin;
. Nagsukwahi ang mga balaod nga ginasubay sa DENR (Department of Energy and Natural Resources), DAR (Department of Agrarian Reforms), NCIP (National Commission on Indigenous Peoples), ug LRA (Land Registration Authority). Kining mga conflicting laws nakapalisud sa mga katilingbang lumad sa pag-angkon og Certificate of Ancestral Domain Title (CADT) ug nakahimo sa ubay-ubay nga ningbarug nga pangulo sa tribo sa pagtagbaw sa ilang kaugalingong panginahanglan lamang inay magtamod sa Kinaiyahan ug sa bili ug kultura sa tribo;
. Samtang makatabang unta ang mandatory representation sa mga Lumad diha sa mga local government units, ang pagpili sa representante wala magsubay sa tinuod nga lumadnong diwa ug pamatasan sa pag-ila ug pagtuboy og usa kapangulo.
Pinasikad niini nga kahimtang ug linamdagan sa pagpaambit sa among mga mamumulong, kami hugot nga moduso nga:
. Ipasa ang Alternative Mineral Management Bill puli sa Mining Act of 1995 (RA 7942);
. Sination ug tun-an ang sistema sa edukasyon sa mga Katilingbang Lumad; seguradohon nga ang katuyuan, baruganan, unod ug pamaagi sa pagpadagan sa pagkat-on mosibo ug mopalambo sa lumadnong kahibalo, sistema, tradisyon ug espiritwalidad sa tribo;
. Ipatuman ang tinuod nga Free, Prior and Informed Consent (FPIC) pinaagi sa pakigsusi sa hingtungdang katilingban ug pagpatumaw sa ilang hiniusang desisyon diha sa tigum nga inapilan sa mga delegado nga tinuboy sa tanang Lumad nga kabanayan sa maong dapit;
. Matinud-anon ug tinuoray nga ipatuman ang Joint Administrative Order sa DENR, DAR, NCIP ug LRA; ug
. Mobutang og IP Representative nga tinuboy sa mga sakop mismo sa Lumadnong katilingban.
Sa laing bahin, nagasuporta kami sa paningkamot sa kagamhanan nga makab-ot ang kalinaw sa Mindanao pinaagi sa “peace agreement” tali sa Gobyerno ug MILF. Apan nagaawhag sab kami nga tahuron ang katungod sa katawhang Lumad, ug nga protektahan kini pinaagi sa pagsukip og probisyon bahin niini diha sa Bangsamoro Basic Laws.
Dugang pa, nagahangyo kami sa kaobispohan, kaparian ug mga lumilihok sa Simbahan sa Mindanao sa paghatag og dugang pagtagad ug pagpalig-on sa Apostolado alang sa mga Lumad diha sa ilang mga diyosesis ug parokya. Ang Ikaduhang Konsilyo Plenaryo (PCP 2 – 1991) naghingalan sa Katawhang Lumad nga usa sa mga bahin sa atong Pilipinhong Katilingban nga angayang hatagan og pinalabing pagtagad kaysa pagpanlimbasog sa mayoriyang hut-ong sa Pilipinas nga makab-ot ang tiunay nga ekonomikanhon ug politikanhong kaugalingnan, ang Katawhang Lumad nawad-an hinoon sa kagawasan ug kaugalingnan (cf. PCP 2 Acts and Decrees, # 377). Mao sab kini ang basehanan sa pagproklamar sa Kaobispohan sa Pilipinas (CBCP) niadtong 1978 sa IP Sunday matag ikaduhang Dominggo sa Oktubre.
Sa katapusan, kami nagahimo ning among pagpadayag uban sa pag-ampo nga ang pagsaulog karon sa Tuig sa Pagtoo magpahinumdum kanato sa atong kabahinan diha sa Usa rang Misyon nga gisangon ni Kristo sa Simbahan, nga mao ang:
Kini ang EBANGHELISASYON, ang pagsangyaw, labaw sa tanan, sa KALUWASAN gikan sa sala; ang KALINGKAWASAN gikan sa tanang nakaulipon sa tawo sa tanang bahin saiyang kinabuhi – personal man kon katilingbanon; ug sa katapusan ang KABAG-OHAN SA KATILINGBAN diha sa tanang ang-ang pinaagi sa paglinambigitay sa EBANGHELYO SA MGA KAMATUORAN ug sa konkretong KINATIBUK-ANG KINABUHI sa tawo. KINI MAO ANG ATONG TAHAS. KINI MAO ANG ATONG MISYON. (PCP 2,# 166).
Alang sa mga Delegado sa 2013 ECIP-IPA-IP Mindanao Assembly
No Comments